|
مطالعه تقابل «فرهنگ» و «طبیعت» به مثابه نظام معناساز در فرایند ترجمه فرهنگی
بررسی تطبیقی نمایشنامه «اتوبوسی بهنام هوس» و دو اقتباس سینمایی کازان و توکلی
|
رامتین شهبازی   |
|
|
|
چکیده: (2406 مشاهده) |
رابطه میان متن مکتوب و متن سینمایی مبتنی بر ترجمه بینازبانی است. نشانه‌های مکتوب به نشانه‌های تصویری تبدیل می‌شوند و در این راستا تغییراتی رخ می‌دهد که این تغییرات می‌تواند از دو منظر زیبایی‌شناسی و مطالعات میان‌رشته‌ای مورد پژوهش قرار گیرد. یکی از منظرهای مطالعات میان‌رشته‌ای در این راستا استفاده از آرای یوری لوتمان و هم‌فکرانش در حوزه نشانه‌شناسی فرهنگی مکتب مسکو- تارتو است. ایشان عقیده داشتند بخشی از فرایند تولید معنا در «تقابل میان فرهنگ- طبیعت» شکل می‌گیرد. این نگاه، با فرض اولیه‌ای، فرهنگ را نشانه آرامش و طبیعت را نشانه‌ای از آشوب می‌داند و بر پایه این فرضیه نظام‌های معناساز تقابلی خود را در حوزه‌های نقد هنر و نظام‌های فرهنگی گسترش می‌دهد. در این مقاله کوشیده می‌شود ضمن دقت در این انگاره، فرهنگ و طبیعت در حوزه نشانه‌شناسی فرهنگی بازخوانی و امکانی که این حوزه مطالعاتی در ترجمه فرهنگی (اقتباس) آثار سینمایی پدید می‌آورد، به‌مثابه یک الگو بیان شود. در ادامه خوانشی از نمایشنامه اتوبوسی بهنام هوس، نوشته تنسی ویلیامز بنا بر آرای مکتب نشانه‌شناسی فرهنگی مسکو- تارتو ارائه می‌شود و تقابل فرهنگ و طبیعت در دو اقتباس سینمایی این نمایشنامه یعنی فیلم‌های اتوبوسی بهنام هوس ساخته الیا کازان (1951) و بیگانه اثر بهرام توکلی (1392) از منظر تطبیقی مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این پژوهش که بر مبنای کتابخانه‌ای است و بر پایه روش توصیفی- تطبیقی بنا شده به این پرسش پاسخ داده می‌شود که فرایند ترجمه عناصر «فرهنگ» و «طبیعت» از متن مبدأ به متون مقصد بر پایه چه سازوکاری شکل گرفته‌است؟ و تفاوت‌های عناصر نشانه‌ای «فرهنگ» و «طبیعت» در متن مبدأ و متون مقصد چگونه به ایجاد معنا کمک می‌کنند؟ |
|
| واژه‌های کلیدی: اقتباس، اتوبوسی بهنام هوس، فرهنگ و طبیعت، نشانه شناسی فرهنگی، یوری لوتمان. |
|
|
متن کامل [PDF 912 kb]
(1755 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1397/9/27 | پذیرش: 1397/11/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
