معماری: از متنبودگی تا ابژهشدگی؛ پیکرۀ پژوهش: پل خواجوی اصفهان
|
احسان وحیدطاری ، سعیده صرّامی  |
|
|
چکیده: (541 مشاهده) |
از دهۀ شصت میلادی که آغاز نشانهشناسی معماری است، تقریباً در تمامی مباحثی که به مقولۀ معماری پرداخته شده پرسش ابتدایی این است که آیا معماری بهعنوان ساختهای کاربردی و برای استفاده، واجد معناهایی فراکاربردی هم هست؟ از دهۀ نود میلادی به بعد، با ظهور نشانهمعناشناسی عواطف، تحلیل معنای معماری از انحصار بُعد شناختی خارج شد و به بعُد حسیعاطفی آن نیز توجه گردید و این مسئله نقطۀ عطفی در نشانهمعناشناسی معماری محسوب میشود. بدین ترتیب، سخنگفتن از بُعد حسیادراکی معماری مبتنی بر پدیدارشناسی هرمنوتیک و نظریۀ گفتمان، سبب فرارفتن تحلیل نشانهمعناشناختی معماری از سطحی صرفاً فرمال شده و بحث از معماری بهمثابۀ ابژه یعنی واقعیتی مادی در جهان و در بیناکنش با سوژه-تن، اهمیتی دوباره یافته است. بر این اساس، پرسش اصلی این است که تحلیل نشانهمعناشناختی معماری چگونه میتواند از سطح مطالعۀ رمزگانی فراتر رفته و امکان مطالعۀ تجربۀ معنادار ابژه معماری را فراهم سازد. فرضیۀ پژوهش چنین است که مبتنی بر نظریۀ نشانهمعناشناسی عواطف (بُعد تنشی گفتمان معماری)، میتوان افقهای نوینی را به روی مطالعۀ بُعد فرارمزگانی ابژۀ معماری گشود. بر این اساس در این پژوهش ابتدا به متنبودگی معماری مبتنی بر رمزگانهای عملکردی و فراعملکردی پرداخته شده که سازندۀ بُعد شناختی-کنشی گفتمان فضامند هستند. سپس میان ابژهبودگی معماری بهمثابۀ مکانِ ابزاری با ابژهشدگی معماری بهعنوان مکانِ اگزیستانسیال تمایز قائل شده و سرانجام بر محور پل خواجوی اصفهان سعی شده تا نشان داده شود که چگونه کیفیتهای سازندۀ فضای تنشی در نسبت با دو فراارزش «هماهنگی» و «ضرباهنگ»، امکان تحلیل ابژۀ معماری را فراهم میسازند. |
|
واژههای کلیدی: ابژهبودگی، ابژهشدگی، معنای عملکردی، معنای فراعملکردی، فرا ارزش تنشی. |
|
متن کامل [PDF 833 kb]
(360 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1402/9/24 | پذیرش: 1402/7/10
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|