|
واکاوی نقش هژمونیک دولت در شکل‌دهی به برنامه‌های درسی هنر در ایران
|
علیرضا مرادی   |
| گروه مطالعات فرهنگی مؤسسۀ مطالعات اجتماعی-فرهنگی وزارت علوم |
|
|
چکیده: (7 مشاهده) |
این مقاله به مطالعۀ نقش دولت در تدوین و بازنگری برنامه‌های درسی هنر در نظام آموزش عالی ایران می‌پردازد. مسئله مورد تمرکز این بود که نهادهای مرتبط با برنام هریزی درسی و چارچوب‌های قانونی، چگونه بر برنامه‌های درسی کنترل و نظارت اعمال می‌کنند. پرسشها شامل میزان کنترل دولت، محدودیت تنوع و نوآوری ناشی از مداخله های فکری-ارزشی، و تأثیر سیاست‌ها بر نیازهای ذی‌نفعان برنامه ها بود. هدف، تحلیل انتقادی سازوکارهای کنترل دولتی و پیامدهای آن بر خلاقیت و انعطافپذیری برنامه های درسی بود. چارچوب نظری با استفاده از دیدگاه های مایکل اپل و آنتونیو گرامشی و مفاهیم «بازتولید فرهنگی» و «هژمونی» طراحی شد. این مطالعه با رویکردی کیفی و روش توصیفی-تحلیلی انجام شد. داده‌ها از منابع اولیه (اسناد رسمی، صورت‌جلسه‌ها، گزارش‌های دوره‌ای، آیین‌نامه‌ها) و ثانویه (مطالعات موردی و بررسی‌های منتشرشده) گردآوری شدند و با تکیه بر نظریه های انتقادی؛ روابط قدرت، ابعاد بازتولید فرهنگی و چگونگیِ نظارت و کنترلِ آن در نظام برنامه ریزی درسی تحلیل شد. . در نهایت، پژوهش بر این نکته تأکید می‌کند که نظام برنامه‌ریزی درسی هنر، علی‌رغم اهداف بلندمدت فرهنگی و آموزشی، به‌عنوان ابزاری برای تقویت هویت گفتمانی و حفظ نظم سیاسی عمل می‌کند؛ لذا اصلاحات ساختاری به منظورِ افزایش مشارکت دانشگاهیان و ایجاد فضای نوآوری امری ضروری به شمار می‌آید.
|
|
| واژه‌های کلیدی: آموزش عالی، بازتولید فرهنگی، برنامه‌ریزی درسی هنر، مداخله دولتی، هژمونی. |
|
|
متن کامل [PDF 775 kb]
(5 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/7/8 | پذیرش: 1404/7/20
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
