|
تخت یا درخت؟ تأملی در خاستگاههای ذهنیِ بیاعتنایی به فهم و حفظ میراث محیط مصنوع در ایران
|
مهرداد قیومی بیدهندی   |
| عضو مؤسس پایگاه پژوهشی نوروزگان |
|
|
چکیده: (13 مشاهده) |
در ایران، آثار تاریخی همواره بر اثر توسعۀ بیرویه یا بیاعتنایی به محیط یا اهمال در محافظت، یا به سبب همنوا نبودن حفظ آثار و بافتهای تاریخی با نیازهای اقتصادی از میان میرود. بیاعتنایی به حفظ و فهم شهر و محیطهای شهری از تکآثار بهمراتب بیشتر است. در تاریخ معماری نیز به تکاثرها، بهویژه آثار فاخر شهری، مینگرند و معماری مردم و محیطهای شهری و روستایی را شایستۀ مطالعه و ذکر در تاریخنامههای معماری نمیشمارند. همۀ اینها ناشی از معضلات مدیریتی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی است. اما این معضلاتْ خاستگاههایی ذهنی دارد و به طرز نگرش مردم و مدیران بازمیگردد. اصلاح پایدارِ شیوههای مدیریت و محافظت و مطالعه و تحقیق نیازمند فهم آن طرز نگرش است. در این نوشته، برخی از مهمترینِ این معضلات ذهنی بررسی میشود. از جملۀ این معضلات، نگرش عاملمحور به معماری و شهر است. برای روشن شدن این طرز نگرش، به انواع اصلیِ پیدایی و رشد محیط مصنوع در ایران پیشامدرن پرداخته و مفاهیم ملازم با آنها، از قبیل فرهنگ ساختن و فرهنگهای مادی و غیرمادی، توضیح داده میشود. در نهایت، نشان داده میشود که آثار معماری گذشته، کوچک یا بزرگ، بومی یا فاخر، سلولهایی از فرهنگیْ ازمیانرفته است که همچنان در حافظه و هویت جمعی جامعه اثر میگذارد؛ و ازاینرو، ضرورت محافظت از آنها فراتر از جنبههای زیباییشناختی و کارکردی است |
|
| واژههای کلیدی: میراث محیط مصنوع ایران، آثار تاریخی، محافظت، نگرشهای فرهنگی، معماری بومی |
|
|
متن کامل [PDF 721 kb]
(13 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1404/9/10 | پذیرش: 1404/9/13
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
