|
نقد دیدگاه‌های هنرپژوهان درباره هنر قاجار طی سده‌های ۱۳ تا ۱۵ هجری (با تاکید بر هنر نقاشی)
|
علی‌اصغر میرزایی‌مهر   |
|
|
|
چکیده: (1728 مشاهده) |
تصویر کلی که از هنر و فرهنگ ادوار گذشته در اذهان جامعه ایجاد می‌شود به عواملی متعدد بستگی دارد. یکی از مهم‌ترین عوامل، دیدگاه‌های هنرپژوهان است که در منابع مکتوب انعکاس می‌یابد. این منابع را می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: کتاب‌هایی که در همان عصر نوشته‌شده‌اند و مؤلفان آن‌ها در محیط حضور یافته و از نزدیک با هنر و هنرمندان برخورد داشته‌اند؛ گروه دیگر، نویسندگانی که در اعصار بعدی و با تکیه بر آثار برجای‌مانده، درباره هنر یا هنرمندان عصر پیشین قلم‌فرسایی کرده‌اند. بدین ترتیب، تصویری عمومی که از هنر دوره قاجار در جامعه پدید آمده، بخشی مدیون مؤلفان عصر قاجار است که بیشتر، اروپائیان بوده‌اند و بخشی دیگر مرهون نویسندگان عصر پهلوی به این سوی است که ایرانیان نیز در این میان دیده می‌شوند. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه‌ای تألیف شده و روش پژوهش آن تحلیلی-تاریخی است. هدف آن گردآوری و مقایسه دیدگاه‌های هنرپژوهانی است که طی دویست سال گذشته به ارائه نقد و نظر درباره هنر قاجار پرداخته‌اند. اولین کسی که درباره هنر قاجار اظهار نظر کرد، سرجان مالکوم بریتانیایی بود. او در اوایل عهد فتحعلی‌شاه سال‌هایی را در ایران گذراند. رویین پاکباز، مؤلف دایره‌المعارف هنر در سال‌های اخیر، آخرین فردی است که دیدگاهش بررسی می‌شود. پرسش اینجاست که آیا طی دو سده تحولی خاص در دیدگاه پژوهشگران پدید آمده است؟ یافته‌های این پژوهش نشان می‌‌دهد که تغییراتی تدریجی، اما مستمر، در منظر تحلیل‌گران درباره هنر قاجار به وجود آمده است که از نفی در سال‌های متقدم، تا تأیید در سال‌های اخیر را در بر می‌گیرد. |
|
| واژه‌های کلیدی: هنر قاجار، نقاشی قاجار، فتحعلی‌شاه، قاجاریه. |
|
|
متن کامل [PDF 576 kb]
(591 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى
دریافت: 1398/2/7 | پذیرش: 1398/3/29
|
|
|
|
|
|
